ILARIE VORONCA: ΤΕΣΣΕΡΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

desen de Robert Delaunay

Ilarie Voronca

ΣΤΡΟΦΗ  Ι

Monsieur l’ archange est un bon shef contamble

Εὐρυδίκη: θὰ σοῦ πιάσω τὰ μάτια μὲ τὶς βελόνες τῆς ἀσφάλειας

Σὲ παρακαλῶ ἕως ἐδῶ χωρὶς μαθηματικοὺς ὑπαινιγμοὺς

Εὐρυδίκη πηγαίνω νὰ κοιμηθῶ

ΣΤΡΟΦΗ  ΙΙ

Εὐρυδίκη πηγαίνω νὰ κοιμηθῶ

Σὲ παρακαλῶ ἕως ἐδῶ χωρὶς μαθηματικοὺς ὑπαινιγμοὺς

Εὐρυδίκη: θὰ σοῦ πιάσω τὰ μάτια μὲ τὶς βελόνες τῆς ἀσφάλειας

Monsieur l’ archange est un bon shef contamble

περιοδικὸ 75 H.P., Ὀκτώβριος 1924

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΚΟΡΑΛΛΙΩΝ

πάνω στὰ ματοτσίνορα ρουμπίνια ὁ ὕπνος σκορπίζει

σὰ νὰ ἐκρήγνυται μεμιᾶς ἡ φλόγα στὸ γυαλὶ

γαλάζιο ψάρι ἔγκλειστο σὲ ὑδρία πάνω στὴν ἀκτή,

ἀπὸ τὴν σκιερὴ βλάστηση ὑψώνεται ὁ χυμὸς τοῦ αἵματος

τῶν δασῶν ἡ ἀξίνα στοὺς καταρράκτες τοῦ οὐράνιου τόξου

ἀπὸ τὰ παράθυρα τῶν θαλασσῶν τὰ ἐντόσθια τοῦ ἐδάφους

δείχνουν·

ψάρια μὲ τὰ πτερύγια στοῦ σκοταδιοῦ τὴν κόψη

σὰν τὸ κουβάρι τὸ στόμα μέσω τῶν ἰνῶν τοῦ ὕδατος

φυτὰ τῶν ἑρπετῶν ταλαντεύονται στὴν ἔρημο τῶν καιρῶν,

κάποιες φορὲς ἀνοίγει ὁ ἀσημένιος χορὸς τῶν κοραλλιῶν,

καὶ φραγκοστάφυλα στὶς ἄκριες μαργαριτάρια, γλόμποι αἱμάτινοι,

τὸ τόξο τῶν σκυλόψαρων σκαρφαλώνει στὰ ὑδάτινα βιολοντσέλα

ἀπ’ τὸ φθινόπωρο τῶν σκοταδιῶν ὁ χρυσὸς τῶν ψαριῶν στὰ φύλλα

τί βόστρυχοι, οἱ μέδουσες ποὺ γέρνουν

σὰν τοῦ τσαγιοῦ χαρτοπετσέτες στὴ βελούδινη ἄκρη τῶν ψαριῶν

τορπίλες,

ἕνα ρεῦμα ὡς ἄρωμα χτυπᾶ τὶς φάλαγγες,

στὰ λασπωμένα χείλη τῶν στρειδιῶν ὁ ἀσπασμὸς,

ὑπάρξεις βυθισμένες στὰ μαλλιὰ τῶν νερῶν,

σφουγγάρια δαγκώνουν τὶς μετακινούμενες σκιὲς τῶν βυθῶν,

στρατιὲς οἱ φάλαινες καὶ οἱ σερπαντίνες τῶν φυκιῶν, πλησιάζουν

ψάρια φωσφορίζοντα ὡς λαμπερὲς ἀφίσες.

περιοδικὸ unu, ἔτος I, τχ. 8 Δεκέμβριος 1928

ΕΛΑΣΤΙΚΟΝ

Πάρκο τρύπιο σὰν δαχτυλίδι· σούρουπο

Τὸ μειδίαμα ποὺ φέρεις αὰν πάνω σ’ ἕνα ἄλπενστοκ

Κραυγὲς ποὺ σκαρφαλώνουν στὸν οὐρανὸ ὅπως τὸ νερὸ μὲς στοὺς

σωλῆνες

Ὁ ἄνεμος κάνει ὑποκλίσεις ὥς τὶς τρεῖς―

δέκα καὶ ἑφτά, οἱ κουβέντες βγαίνουν σὰν φαντάροι ἀπ’ τὶς σκοπιὲς

Συλλέγοντας φύλλα αὐτόγραφα, ἄρωμα

Χαμένος δρόμος μέσα στὸ χλώριο καὶ στὸν ἀσβέστη

Τὸ ὑπόγειο ρουμπινὲ κλαμένο ἄνοιξε σὰν σαμοβάρι

Σπίτια στοιβαγμένα σὰ μικρὰ λουτρὰ μέσα στὸ ἄλμπουμ

Βυζαντινὸ ζωνάρι μέσα στὶς σκιὲς χειροκροτώντας

Τηλεφωνώντας, τηλεφωνώντας τὸ κοῖλο νεῦμα

Ἀγαπημένη, δίεση ἐσωτερικοῦ ἐδάφους, ἀμπαζούρ πάνω στὸν

τσίγκο τοῦ μυαλοῦ

Σὰ μάτια τρεμοπαίζουν δυὸ λάμπες τοῦ γκαζιοῦ,

Τὸ γυαλὶ μὲ τὰ γρανάζια σὰν τοῦ ρολογιοῦ ροδέλα

Ἀποστειρωμένη πόλη πίσω ἀπ’ τ’ ὄνειρο τοῦ ἰωδίου

Ὄνειρο καδραρισμένο μέσω ἱματιοφυλακίου κάθε ἀκακία,

γκαρνταρόμπα

Ἀποκρυσταλλωμένος ὕμνος ἀκούγεται μέσα ἀπ’ τὸν ἀσβέστη

Ὁ οὐρανὸς ἰσορροπεῖ πάνω ἀπ’ τὴ μεταλλικὴ λίμνη.

Πρόσκληση σὲ χορό, 1931

ΠΡΟΦΙΛ ΚΟΜΜΕΝΟ ΜΕΣΑ Σ’ ΕΝΑ ΔΑΚΡΥ

Στὸ κρατημένο πικρὸ γυάλινο κιάλι σου

Καὶ ὡς ταχυδρομικὲς σφραγίδες σὲ θωροῦν τὰ παράθυρα, οἱ πόρτες

Ἄιντε πές: δωμάτιο ξενοδοχείου καὶ ξεχασμένα δέντρα

Σοῦ τεντώνουν τὸ λαιμὸ σὰν κυνηγόσκυλα

Ἀκόμη δέκα βήματα ὁ ἀγέρας μὲ ἁρπάζει ἀπ’ τὸ μπράτσο

Ἀμφίκοιλο τὸ γέλιο

Καὶ τὸ ἄσμα ὡς ἀσφαλιστήριο συμβόλαιο

Κάτω ἀπ’ τὰ κουπιὰ τ’ ἀστέρια πέφτουν οἱ προκυμαῖες στὸ μελάνι

Ἡ λίμνη

Τὸ μυαλὸ ποὺ ταλαντεύεται ὡς διαμέρισμα ὑπερωκεανείου

Ἂν ἤξερες, ἂν ἤξερες γιὰ τὸ φιλὶ ποὺ ἔγινε μνήμη

Μαλλὶ κομμένο σὰν κουβέντα

Στὰ σκαλοπάτια ἡ σκέψη

Μιὰ κουβέντα εὐωδιαστὴ

Οἱ θόρυβοι στὸ τοῦνελ τοῦ ἀλκοὸλ

Ὅπως οἱ δρόμοι ποὺ κλείνουν μὲ τὶς βιτρίνες τὸ βράδυ στὶς ἑφτά.

Τῆς γραμματικῆς τὰ ρίγη ταξιδεύουν ὥς τὸ στῆθος

Σὰν τὴν καρδιὰ τὸ μέτωπο, τὰ μάτια σου σταθμοὶ

Μιὰ ἀμφιβολία ἀνεβαίνει σὰν τὴν λύπη στὸ κρασὶ

Ὡς ἔνεση

Ὁ ἀγέρας κόβει τὴν κρυστάλλινη περικεφαλαία.

περιοδικὸ unu, ἔτος IV, τχ. 34 Μάρτιος 1931

 Ἀπόδοση στὰ ἑλληνικά: Δημήτρης Κανελλόπουλος

Ἀναδημοσίευση ἀπὸ τὸ περιοδικὸ Ὀροπέδιο, τεῦχος 2^ο, Χειμώνας 2006.

Ὁ Ilarie Voronca γεννήθηκε στὴ Βραΐλα τὸ 1903 καὶ πέθανε στὸ Παρίσι τὸ 1946. Ποιητὴς, πεζογράφος καὶ δοκιμιογράφος. Ἔγραψε στὰ ρουμανικὰ καὶ στὰ γαλλικά. Σπούδασε Νομικὰ στὸ Βουκουρέστι. Σύχναζε στὸν κύκλο τοῦ E. Lovinescu, ἀπὸ τὸ περιοδικό τοῦ ὁποῖου, ἐμφανίστηκε στὰ γράμματα. Ἡ συλλογὴ Restristii, δὲν φανέρωνε καμιὰ προδιάθεση τοῦ ποιητῆ, γιὰ τὴ μετέπειτα συμμετοχή του στὰ κινήματα τῆς ρουμανικῆς πρωτοπορείας (τοῦ ρουμανικοῦ σουρεσαλισμοῦ). Ὑπῆρξε ὁ θεωρητικὸς μιᾶς σειρᾶς πρωτοποριακῶν περιοδικῶν ὅπως: 75HP καὶ Punct si Inregral. Μετὰ τὴν ἐγκατάστασή του στὴ Γαλλία τὸ 1933, ἡ ποίησή του σταδιακὰ ὁδεύει πρὸς τὸ μοντερνισμό, μὲ τὴν εὐρεία ἔννοια.