Ἠλίας Χ.
Παπαδημητρακόπουλος
Λιούμπιτελ 2
Ἀναδημοσίευση
ἀπὸ τὸ περιοδικὸ Ὀροπέδιο, 3ο τεῦχος, Ἄνοιξη 2007
*
Στὴ μνήμη τοῦ ἀδελφοῦ μου Γιάννη
―προώρως καὶ ἀδοκήτως θανόντος.
Στὴν «Μεγάλη Στρατιωτικὴ καὶ Ναυτικὴ Ἐγκυκλοπαιδεία»
διαβάζω μία διαφήμιση τοῦ 1929:
Ἡ ἰδεώδης
φωτογραφικὴ μηχανὴ
KODAK.
Μοδέλα ἀπὸ
δρ. 225
Ἀκριβῶς
τριάντα χρόνια μετά, τὸ 1962 στὴν Καβάλα, τὰ οἰκονομικά μου μοῦ ἐπιτρέπουν νὰ ἀποκτήσω
τὴν πρώτη μου, στοιχειωδῶς ἀνεκτὴ φωτογραφικὴ μηχανὴ (ποὺ μὲ συνόδευσε πολλὰ
χρόνια στὶς περιπλανήσεις μου…), ὄχι (ἐννοεῖται) Kodak, ἀλλὰ μία πάμφθηνη ρώσικη ― μονοοπτικὴ ρεφλὲξ ― τὴν
Λιούμπιτελ 2, τὴν ὁποία ἀγοράζω ἀντὶ
δραχμῶν 225! Πρόκειται γιὰ ἕνα μαῦρο κουτί, ἀρκετὰ δύσχρηστο, σὲ σχῆμα ὀρθογώνιου
παραλληλόγραμμου: κάθε φορὰ γιὰ νὰ τὴν χρησιμοποιήσεις, πρέπει νὰ ξεκουμπώσεις
τὸ πρόσθιο τμῆμα τῆς ἐξωτερικῆς θήκης, νὰ ἀφαιρέσεις ἕνα δίδυμο προστατευτικὸ (ἀπὸ
τσίγκο) κάλυμμα τοῦ φακοῦ καὶ νὰ πατήσεις μιὰ μεταλλικὴ ἐξοχὴ στὸ ἄνω μέρος τοῦ
κουτιοῦ, ἡ ὁποία περιβάλλει ἕναν ὑποτυπώδη
μεγεθυντικὸ φακό, ποὺ ἀντιστοιχεῖ περίπου στὸ κέντρο τοῦ ὀπτικοῦ πεδίου. Κρεμᾶς
τὴ μηχανὴ ἀπὸ τὸ λαιμὸ καὶ ἀφοῦ τὴν φέρεις στὸ ὕψος πάνω – κάτω τῆς ὀσφύος,
προσπαθεῖς ἐκ τῶν ἄνω νὰ ἑστιάσεις τὸ πρὸς φωτογράφισιν ἀντικείμενο, κάμπτοντας
τὸ σῶμα καὶ μετακινώντας συνεχῶς τὴν (ἄς τὴν ὀνομάσουμε) σκοπευτικὴ γραμμή,
γεγονὸς ποὺ σὲ ἀναγκάζει ἐνίοτε νὰ λάβεις στάσεις ἥκιστα σεμνοπρεπεῖς… Ἐπιλέγεις,
ἐν συνεχείᾳ, τὰ τρία βασικὰ στοιχεῖα τῆς φωτογραφίσεως ― ἤτοι τὴν ἀπόσταση, ἡ ὁποία στὴν «Λιούμπιτελ»
καθορίζεται διὰ τῆς περιστροφῆς ἑνὸς φακοῦ, ποὺ φέρει ἐξωτερικῶς τὴν σχετικὴ ἀρίθμηση
σὲ μέτρα (ἀπὸ τὸ ἄπειρο, στὰ 11 καὶ μέχρι 2, καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἕναν
πυκνότατον ὀδοντωτὸ τροχὸ πού, περιστρεφόμενος, περιστρέφει καὶ τὸν κυρίως
φακό), τὸ διάφραγμα (μέσῳ ἑνὸς μικροῦ
χειροκίνητου μοχλοῦ, μὲ ἐνδείξεις ἀπὸ 4,5 – 22) καί, τέλος, τὴν ταχύτητα (ἀπὸ 15 – 250, σὺν τὴν
γνωστὴ πόζα Β, μέσῳ ἑνὸς ἄλλου παρόμοιου μοχλοῦ). Ὁπλίζεις, ἐπιτέλους, τὴν
μηχανή, κατεβάζοντας δίπλα ἀπὸ τὸν φακὸ ἕνα μικρὸ ἐλατήριο μὲ μία μικροσκοπικὴ
κόκκινη βουλίτσα, σκοπεύεις καὶ πατᾶς πρὸς τὰ κάτω ἕνα ἀντίστοιχο ἐλατηριάκι, μὲ
μαύρη —τώρα— βούλα, ὁπότε ἡ φωτογράφιση εἶναι, πλέον, γεγονός!
Στὴν
πράξη ὅλα αὐτὰ δὲν εἶναι καὶ πολὺ δύσκολα — γιὰ νὰ μὴν πῶ πὼς γρήγορα
καθίστανται ἑλκυστικὰ καὶ ἁπλά. Ἡ «Λιούμπιτελ» εἶχε ἀρκετὰ πλεονεκτήματα, ὅπως ἕναν
φακό, στοιχειώδη μὲν 4,5/75, ἀλλὰ ἐξαιρετικὰ διαυγή, ἐνῶ ἔπαιρνε φὶλμ 120,
δωδεκάρι: ἡ «Λιούμπιτελ», δηλαδή, διέθετε τὸ ἀνυπέρβλητο ἐκεῖνο φορμὰ τῶν 6Χ6 ἑκατοστῶν.